در نشست جایگاه علم در خبرگزاری های جهان مطرح شد
خانه تكانی اساسی در رسانه ها با زلزله هوش مصنوعی
به گزارش مجله سرگرمی مدیر اداره اخبار علمی و دانشگاهی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) با اشاره به اینكه «در چند سال آینده، زلزله عظیمی به نام هوش مصنوعی و مشتقات آن یك خانه تكانی اساسی را در رسانه ها و خبرگزاری های جهان به وجود می آورد»، اظهار داشت: امروزه در جایی نیست كه ردپایی از هوش مصنوعی پیدا نكنید. از تلفن های همراه تا خیلی از لوازم خانگی هوشمند كه وقتی به اینترنت اشیا متصل شوند شاهد انقلابی خواهیم بود كه از انقلاب چهارم صنعتی بسیار بزرگتر خواهد بود؛ كه البته این دگرگونی حالا نیز به وجود آمده است.
به گزارش مجله سرگرمی به نقل از ایسنا، صادق کرمیان در ابتدای نشست انجمن ترویج علم ایران با عنوان «جایگاه علم در خبرگزاری های امروز جهان» که شامگاه پنج شنبه، ۲۹ آبان ماه جاری برگزار شد، با اشاره به کم بودن حجم و تاثیرگذاری اخبار علمی در بین عموم در گذشته از "استاد اسماعیل میرفخرایی" یاد کرد و اضافه کرد: در گذشته به علت عدم نفوذ تکنولوژی در بین مردم، حجم و تاثیرگذاری اخبار علمی در بین عموم مردم کم بود و تنها استادان و مروجان علمی مانند "استاد میرفخرایی" اهتمام می کردند علم را با زبانی ساده و البته با پایبندی به قوانین علمی به مردم منتقل کنند که انصافاً بسیار عالی از انجام این مهم برآمدند.
وی در ادامه به نقل خاطره ای درباب برنامه ی رادیویی "گفت وگو" که توسط استاد میرفخرایی تهیه می شد، پرداخت و اظهار داشت: در این برنامه، استاد میرفخرایی نزد نخبگان علمی همچون پروفسور "حسابی" و پروفسور "رضا" می رفت و با یک ورود ساده به شخصیت و فرهیختگی خود دانشمند، مباحثی علمی را با بیانی ساده مطرح می کرد.
بهاره صفوی، دبیر این جلسه نیز در ادامه از "مرحوم سیروس برزو"، روزنامه نگار علمی یاد کرد و کرمیان با اشاره به همکاری وی با ایسنا بیان کرد: چند سال گذشته، "مرحوم برزو" را بطور اتفاقی ملاقات کردم و متوجه شدم ایشان به همکاری با ایسنا علاقمند هستند. باتوجه به این که "مرحوم برزو" چندین سال در روسیه زندگی کرده بودند و با جامعه ی فضایی این کشور در ارتباط بودند، علاوه بر رصد اخبار فضایی ایسنا، مطالبی را برای این خبرگزاری می نوشتند. بطور کلی، دسترسی به افراد نخبه در حوزه علم و فناوری دشوار است، اما خوشبختانه ما در ایسنا این شانس را داشتیم که به مدت حدودا سه سال از محضر "مرحوم برزو" استفاده نمائیم.
مدیر اداره اخبار علمی و دانشگاهی ایسنا درباره ی رونق اخبار علمی در زمانه ی فعلی اظهار نمود: هم اکنون می بینیم که حجم بسیار زیادی از برنامه های علمی مختلف وجود دارد. بواسطه ی نفوذ تکنولوژی در بین عموم، اخبار علمی آن قدر جذابیت پیدا کرده است که در خیلی از مواقع به تیتر اول یا اخبار پربیننده خبرگزاری ها تبدیل می شود. حالا سطح توقعات از اخبار علمی به قدری بالا رفته است که فعالین اخبار علمی در رسانه ها به دنبال این هستند که نگاه مخاطبان را از اخبار سیاسی، اقتصادی، ورزشی و غیره به سمت اخبار علمی جلب کنند.
وی با اشاره به نشست هفته ی گذشته ی انجمن ترویج علم ایران که با حضور سیاوش صفاریان پور برگزار و به حوزه ی سرگرمی در ترویج علم پرداخته شده بود، اضافه کرد: اگر ما روزی به دنبال بیان علم به زبان ساده برای عامه فهم کردن آن بودیم، الان می خواهیم راه هایی بیابیم که به کمک آنها بتوان مسائل علمی را جذاب تر کرد.
کرمیان در پاسخ به پرسشی درباره ی شکل گیری اداره ی علمی دانشگاهی ایسنا اظهار داشت: میز علمی ایسنا از بدو تاسیس این خبرگزاری به وجود آمد و نیروهای فعال در این حوزه با هدف ترویج علم و بسط و اشاعه ی صحیح اخبار علمی اهتمام می کردند دراین زمینه فعالیت کنند. عنوان "خبرگزاری دانشجویان" موجب می شد مردم انتظار داشته باشند رویکرد علمی و دانشگاهی به همه اخبار ایسنا وجود داشته باشد.
مدیر اداره اخبار علمی و دانشگاهی ایسنا افزود: نهایتا بخش علمی دانشگاهی در خبرگزاری ما از یک سرویس ساده به یک اداره ای خبری تبدیل شد که دارای بخش های علم و فناوری ایران، علم و فناوری جهان، پژوهش، جهاد دانشگاهی، آموزش و صنفی فرهنگی است. هر کدام از خبرنگاران در این اداره حوزه های مخصوص به خودرا دارند و بخش های مختلف به حوزه های کوچکتری تقسیم می شوند، مثلا خبرنگاری که حوزه ی معاونت تحقیقات وفناوری وزارت بهداشت را دارد، فقط اخبار این حوزه را پوشش می دهد و خبرنگار دیگری به اخبار معاونت علمی وفناوری ریاست جمهوری می پردازد. البته تفکیک کردن اخبار در حوزه ی علمی و پژوهشی خیلی دشوار است، چون نزدیکی زیادی بین حوزه ها وجود دارد.
وی اضافه کرد: انصافا همکارانم تلاش زیادی برای سر پا نگه داشتن و تقویت این حوزه داشته اند. کم بودن خبرنگار در حوزه علمی و این نکته که چهره های علمی برخلاف برخی سلبریتی ها چندان راحت مصاحبه نمی کنند، از چالش های کار خبری در حوزه علمی است.
کرمیان در پاسخ به پرسشی درباره روند کار خبری در اداره علمی دانشگاهی ایسنا اظهار داشت: قسمتی از اخباری که بر روی خروجی قرار می گیرد، به برنامه های پوششی مربوط است. یعنی خبرنگاران از رویدادهایی که در نهادهای مختف علمی همچون معاونت علمی وفناوری ریاست جمهوری یا انجمن ترویج علم ایران و یا دانشگاه ها برگزار می شود، گزارش تهیه می کنند. بخش دیگری از فعالیت ها متناسب با مناسبت های مختلف برنامه ریزی می شود. بطور مثال برای هفته ی پژوهش وفناوری که پیش رو است، از حدود دو ماه قبل جلسه ای مفصل و البته با رعایت کامل پروتکل های بهداشتی در ایسنا انجام شد و سوژه های خبری خبرنگاران در این خصوص مشخص شد.
در ادامه ی این جلسه، صفوی پرسشی درباره ی نحوه ی فعالیت خبرنگاران علمی دانشگاهی ایسنا در مواقع بحرانی بیان کرد و کرمیان نیز در پاسخ به این پرسش به حادثه ی فروریختن ساختمان پلاسکو اشاره نمود و اضافه کرد: برمبنای قوانین خبرگزاری، وقوع حادثه ای همچون فروریختن ساختمان پلاسکو به اداره ی خبری اجتماعی مربوط است، اما پس از گذشت یک روز، عمق این فاجعه به اندازه ای بود که تمامی حوزه های خبری همچون سیاسی، فرهنگی و علمی را نیز در برگرفت.
وی با بیان اینکه «ما همیشه اهتمام کرده ایم علم را کاربردی تر دنبال کنیم»، اظهار داشت: بعد از وقوع حادثه ی پلاسکو، در اداره ی اخبار علمی دانشگاهی، موضوعات و سوژه های از منظر علمی در ارتباط با این حادثه طراحی و دنبال شد.
مدیر اداره اخبار علمی و دانشگاهی ایسنا در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به کارهای خبرنگاران مناطق خبری ایسنا در استان های مختلف اظهار داشت: در ایام گذشته همکاران ما در بعضی استانها مصاحبه هایی را با برخی از دانشمندان ایرانی در خارج از کشور انجام دادند که برای خود من نیز مایه ی شگفتی بود که این امر نشان دهنده تلاش و علاقمندی همکارانم در ایسنا سایر استانها است.
در بخش دیگری از این جلسه که به صورت یک لایو اینستاگرامی برگزار شد، کرمیان در پاسخ به پرسشی درباره ی تفاوت میز علمی خبرگزاری های داخلی با میز علمی خبرگزاری های خارجی اظهار داشت: با ظهور شبکه های اجتماعی مختلف، حوزه ی انتشار اخبار بطور کلی دستخوش تغییر شد و خبرگزاری ها یک رقیب جدی را در کنار خود دیدند. در حوزه خبر دو اصل «دقت» و «صحت» بسیار مهم هستند. در گذشته، خبرگزاری ها بعنوان منابع اصلی تغذیه رسانه ها، باید در کمترین زمان ممکن دقیق ترین خبر را منتشر می کردند و این به نوبه ی خود کار بسیار سختی هم بود؛ برای اینکه هنگامی که سرعت در انتشار افزایش می یابد، دقت کاسته می شود و هنگامی که دقت بالا می رود، سرعت انتشار خبر کاهش پیدا می کند.
این روزنامه نگار با اشاره به حادثه ی ۱۱ سپتامبر، اظهار داشت: در همان زمان بحثی در بین رسانه ها درباره ی نخستین خبرگزاری ای که توانست خبر به هدف خوردن این هواپیماها به برج های تجارت جهانی را مخابره کند، شکل گرفته بود. حالا و بعد از ظهور شبکه های اجتماعی، خبرگزاری ها عرصه «سرعت» انتشار خبر را به رقیب خود واگذار کرده اند، اما با مورد وثوق بودن اخبار خبرگزاری ها، این بنگاه های خبری توانسته اند همچنان در زمینه «صحت» برتری خودرا در مقابل حریف (رسانه های اجتماعی) حفظ کنند. البته فراگیر شدن شبکه های اجتماعی موجب شد خبرگزاری ها نیز به صورت گسترده در آنها فعالیت داشته باشند. امروزه عمده ی فعالیت خبرگزاری ها در شبکه های اجتماعی است و در وب سایت این خبرگزاری ها تحلیل ها و گزارش های تفصیلی قرار می گیرند.
صفوی نیز در این میان با بیان اینکه رسانه های سنتی و کلاسیک از بین نرفته اند، بلکه رویکردهای سنتی تغییر کرده است، اضافه کرد: این رسانه ها با حفظ اصالت خود با تغییرات نیز همگام شده اند و اهتمام کردند در مدیوم های مختلف حضور داشته باشند.
مدیر اداره اخبار علمی و دانشگاهی خبرگزاری دانشجویان ایران در ادامه این بحث، اشاره کرد: رصد خبرگزاری های مطرح خارجی مانند آسوشیتد پرس، رویترز، بی بی سی و خبرگزاری فرانسه که همگی مورد وثوق ترین و معتبرترین آژانس های خبری دنیا هستند و نقش مهم و تاثیرگذاری در بازتاب اخبار سراسر دنیا و جهت دهی اذهان عمومی دارند، حاکی از این است که در این رسانه ها، حوزه های انتشار اخبار علمی به هوش مصنوعی، فناوری های موبایل، فناوری های حوزه پزشکی، استارتاپ ها، فضا، انرژی، محیط زیست و گاهی اخبار دانشگاهی تقسیم بندی شده است. همچنین، خبرگزاری رویترز یک بخش مجزایی به نام فناوری دارد که بازتاب دهنده اخبار حوزه فناوری است. خبرگزاری آسوشیتد پرس هم اخبار علمی خودرا به زیرشاخه های فناوری، سلامت و علم تقسیم بندی کرده است. تفاوتی که این خبرگزاری ها با خبرگزاری های داخل ایران دارند، این است که خبرگزاری های مطرح خارجی دارای بخشی با عنوان fact check به مفهوم "بررسی حقیقت" هستند که در آنها معمولا صحت موضوعات مطرح شده در شبکه های اجتماعی مورد بررسی قرار می گیرد.
کرمیان در پاسخ به پرسشی درمورد اخبار شبه علم در رسانه های ایرانی، اظهار داشت: یک رسانه هنگامی که با حجم اخبار کم فعالیت می کند، چک کردن صحت اخبار و سرعت آنها قابل مدیریت است، اما هنگامی که تعداد اخبار از یک حدی افزایش می یابد، چک کردن تک تک خبرها برای یک خبرگزاری دشوار است. امروزه در خبرگزاری های معتبر جهان از ابزارهایی همچون توییتر و اینستاگرام برای خبرهای جزئی استفاده می شود و وب سایت رسانه به گزارش های تفصیلی اختصاص می یابد.
وی اضافه کرد: شرایط خبرگزاری ها در ایران نیز حدودا به لحاظ ظاهر مانند سایر کشورهای دنیا است، البته در شکل ممکنست یکی باشند، اما در محتوا تفاوت هایی وجود دارد. متاسفانه در ایران، نگاهی وجود دارد که رسانه ها باید اخبار سازمان ها و ارگان های مختلف را پوشش دهند. این دریافت اخبار توسط خبرگزاری ها البته کار مرسومی است اما اگر جنبه سفارشی داشته باشند در نهایت کارکرد رسانه را گرفتار اشکال میکند. کارکرد روابط عمومی با رسانه متفاوت می باشد. بیان این مطلب اصلا به این معنا نیست که بخواهیم عملکرد روابط عمومی سازمان ها را مورد نقد قرار دهیم، بلکه فقط انتقادی به نگرش برخی نهادها به رسانه ها است.
کرمیان در بخش پایانی این جلسه با بیان اینکه «در چند سال آینده، زلزله ی عظیمی به نام هوش مصنوعی و مشتقات آن یک خانه تکانی اساسی را در رسانه ها و خبرگزاری های جهان به وجود می آورد»، اظهار داشت: امروزه در جایی نیست که ردپایی از هوش مصنوعی پیدا نکنید. از تلفن های همراه تا خیلی از لوازم خانگی هوشمند که هنگامی که به اینترنت اشیا متصل شوند، شاهد انقلابی خواهیم بود که از انقلاب چهارم صنعتی بسیار بزرگتر است. این دگرگونی حالا نیز به وجود آمده است.
وی اضافه کرد: مدتی قبل، در حوزه رسانه گاردین مطلبی ۵۰۰ کاراکتری را منتشر نمود که توسط رباتی با نام GPT-3 نگاشته شده بود. در این مطلب به این پرسش پاسخ داده شده است که چرا انسان ها از هوش مصنوعی می ترسند. در مقدمه این مطلب چنین بیان شده است: "انقلابی که تا دهه ی آینده توسط یادگیری ماشین در سراسر دنیا و همه ی حوزه ها از پزشکی تا روانشناسی و ارتباطات ایجاد می کند، بی نظیر خواهد بود." به نظر من این مطلبی ساده و در عین حال ترسناک است که توسط ربات نشریه گاردین انتشار یافته است! این مساله که ربات های خبرنگار به صورت نرم افزاری می توانند چهره ی جدیدی برای اتاق های خبر و سالن های تحریریه خبرگزاری ها رقم بزنند، هشداری بزرگ برای رسانه ها است. ما باید از همین الان خودرا برای تغییرات بزرگ پیش رو آماده نماییم.
منبع: newsfun.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب