در خانه هنرمندان انجام شد؛
بررسی دیکته داود رشیدی
به گزارش مجله سرگرمی، پنجمین برنامه از سلسله جلسات نمایش فیلم تئاترهای شاخص، چهارشنبه دوم اسفند ۱۴۰۲، به نمایش فیلم تئاتر دیکته به کارگردانی داوود رشیدی در سالن فریدون ناصری اختصاص داشت.
به گزارش مجله سرگرمی به نقل از روابط عمومی خانه هنرمندان ایران، پنجمین برنامه از سلسله جلسات نمایش فیلم تئاترهای شاخص با همکاری مشترک انجمن صنفی منتقدان، نویسندگان و پژوهشگران خانه تئاتر و سینماتک خانه هنرمندان ایران، چهارشنبه دوم اسفند ۱۴۰۲، به نمایش فیلم تئاتر «دیکته» در سالن فریدون ناصری اختصاص داشت.
پس از نمایش این فیلم تئاتر، نشست تحلیل، بررسی و نقد آن با حضور عباس غفاری کارشناس و میزبان، افشین خورشیدی باختری استاد دانشگاه و منتقد تئاتر و احترام برومند همسر زنده یاد داود رشیدی، بازیگر سینما و میهمان این نشست برگزار گردید.
نمایش «دیکته» نوشته غلامحسین ساعدی (گوهر مراد)، به کارگردانی داوود رشیدی، سال ۱۳۴۹ در مدت زمان ۵۹ دقیقه اجرا شده بود.
عباس غفاری در شروع این نشست اظهار داشت: سال هاست تلاش می نماییم از یک جامعه تک صدایی نجات پیدا نماییم. چه چیز بهتر از تئاتر می تواند سبب دیالوگ و گفتگو بین ما شود و شرایط را برای این اتفاق مهیا کند. یکی از اهداف سلسله جلسات نمایش فیلم تئاتر هم همین مبحث است.
احترام برومند در ادامه این نشست اظهار داشت: من منتقد تئاتر نیستم و صحبت هایم هم نقد تئاتر نیست. این نمایش برایم خاطره ای بسیار زیبا از نخستین سالی است که ازدواج کرده بودم. همه اسامی تیتراژ این اثر برایم آشنا بودند؛ همگی اساتیدی بودند که کار خویش را خیلی خوب بلد بودند و آنرا به بهترین شکل انجام می دادند. متاسفانه وقتی انقلاب شد، خیلی از این افراد که از آن جمله میتوان به داود رشیدی اشاره نمود، از تلویزیون پاکسازی شدند. بسیاری حالا صحبت هایی را مطرح می کنند که فکر می کنم از این که ما چه روزگاری داشتیم و چطور ادامه دادیم اطلاعی ندارند. بنابراین امیدوارم همگی از این موضوعات اطلاع پیدا کنند.
غفاری در ادامه از برومند در رابطه با سانسور و اتفاقاتی که در پشت صحنه این نمایش رخ داده است، پرسید و برومند در پاسخ اظهار داشت: سبب شادمانی من است که بگویم؛ آقای رشیدی تا آخرین نمایشی که به صحنه برد، زیر بار سانسور نرفت. برای این نمایش هم همین اتفاق افتاده است.
وی با بیان اینکه این نمایش با همین عوامل در تئاتر سنگلج به صحنه رفته است، اظهار داشت: برای خودم جالب است که این اثر، با وجود این که ۵۵ سال پیش ساخته شده، از بعد فرم، صحنه و اتفاقات دیگر تا این اندازه به روز است. این نمایش پس از ۵۵ سال کاملا ما به ازای بیرونی دارد. امیدوارم اگر ۵۰ سال بعد کسی این نمایش را دید، حداقل آن زمان، اتفاقات رخ داده در آن برایش عجیب باشد.
افشین خورشید باختری در ادامه این نشست اظهار داشت: سبب افتخارم است که در رابطه با کاری صحبت می کنم که ۲ بزرگ تئاتر (غلامحسین ساعدی و داوود رشیدی) در شکل گیری آن نقش داشتند. در این سال ها هرچه در رابطه با جناب ساعدی ضروری است بدانیم، گفته شده اما چند نکته را لازم می دانم که بیان کنم. آقای ساعدی در خانواده ای با ریشه انقلاب مشروطه بزرگ می شود. خانواده ای که به فرزندان توجه ویژه ای دارند. در واقع او از کودکی شاهد شنیدن روایت هایی از انقلاب مشروطه بوده و از همان زمان این ماجرا در ذهنش شکل گرفته است. وی در بحبوحه جنگ جهانی دوم در مطبوعات فعال بوده و در جوانی دستگیر می شود. پس از اتفاقات سال ۳۲ و ماجرای کودتا نیز، به مصدق علاقه پیدا می کند.
وی اضافه کرد: ساعدی روشنفکری است که کار روشنفکرانه می کند و در عین حال فاصله خویش را با مردم کم نگه می دارد. به صورتی که مطب خویش را در خیابان دل گشا قرار داده و برای درمان کسانی که بضاعت مالی ندارند، پولی دریافت نمی نماید. او یکی از بزرگانی است که جایگاه خویش را در ادبیات ما دارد اما آن قدری که باید به آثارش توجه نمی گردد. او چند بار دستگیر شدن و آویزان شدن از سقف را تجربه کرده و به گواه نزدیکانش پس از این رخدادها، دیگر آن آدم سابق نمی گردد. از همین رو این اتفاقات در نگاه او اثرگذار بوده و حتی بعد سیاسی هم در آثارش دیده می شود.
این منتقد تئاتر در ادامه در رابطه با فیلم تئاتر نمایش داده شده در این برنامه هم بیان نمود: عنوان نمایش «دیکته» به معنای اینست که فهمی برای طرف مقابل قایل نیستیم و تنها می خواهیم همه چیز را تکرار کند. در «دیکته» ما یک عمل تکرار شونده داریم؛ کسی که می گوید؛ کسی که می شنود. در آغاز این نمایش نیز، شرایط و دنیای یک طرفه و دیکته ای وجود دارد که احتمالا در آینده هم ادامه پیدا می کند. نمایش چنین فضایی را در جایگاهی که جایگاه یادگیری و دیالوگ کردن است بوجود می آورد اما دیالوگ و پیشنهادی وجود ندارد و ماجرای صفر و یکی را مطرح می کند.
احترام برومند در قسمت دیگری از این نشست اظهار داشت: در ۲۱ سالگی وقتی این نمایش را دیدم، آنرا بسیار دوست داشتم؛ شاید چون ۲۱ سال داشتم. حالا هیچکدام از ما حوصله شعار را نداریم. البته من همیشه کار داود را می پسندیدم. او کارهای خویش را متناسب با جامعه، زمان و شرایط آماده و اجرا می کرد.
وی در ادامه بیان نمود: یک خط نمایش «دیکته» برایم همیشه جالب بوده است: «امید تنها راه نجات ما نیست، باید حرکت کنیم» این جمله خیلی مهم است. اینکه ما چه زمانی تصمیم بر حرکت بگیریم، مسئله مهمی است.
برومند در قسمت دیگری از صحبت هایش با انتقاد از شرایط تولید تله تئاتر اظهار داشت: تله تئاتر در آن زمان به این صورت بود که یک ماه تمرین می کردند تا کار را آماده کنند و یک ماه هم ضبط آن کار طول می کشید اما حالا شنیده ام که در یک هفته تله تئاتری را تولید می کنند. این مدل از تولید، بعید است نتیجه خوبی داشته باشد.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب