جشن سی وششمین روز بهار
مجله سرگرمی: سی وششمین روز بهار در روستای اسفنجان، روز خاصی برای اهالی آن به شمار می آید؛ آنها سال هاست برای حفظ محصولات کشاورزی خود مراسمی اجرا می کنند و گاوی نر را قربانی و با گوشت آن کوفته تبریزی طبخ می کنند. مراسمی با باورهای سنتی که هنوز هم مثل قبل در این روستا اجرا می شود و سال 1389 نیز با شماره 162 در لیست میراث ناملموس کشور به ثبت رسیده است.
علی فلسفی میاب ـ مسؤول ثبت میراث ناملموس استان آذربایحان شرقی ـ درباره ی این آیین که با عنوان «سی وششمین روز بهار در روستای اسفنجان» ثبت ملی شده است، به ایسنا اظهار داشت: اسفنجان یکی از روستاهای شهرستان اُسکو است که پنج هزار نفر جمعیت دارد. اهالی این روستا همه ساله در سی وششمین روز بهار (پنجم یا ششم اردیبهشت) مراسمی را که به آن «اوکوز (گاو) قوربانی» می گویند، برگزار می کنند. این مراسم اصولا روز پنجشنبه برگزار می گردد و اگر پنجشنبه به تاریخ سی وششمین روز بهار نباشد، در نخستین پنجشنبه ای که به آن نزدیک است، به انجام می رسد.
او درباره ی چگونگی انجام این مراسم توضیح داد: معتمدین روستا دو سه روز مانده به برگزاری مراسم، از مردم روستا پول جمع می کنند و یک گاو نر بسیار بزرگ می خرند. بامداد روز مراسم غل و زنجیری به پای گاو می بندند و محله به محله، گاو را می چرخانند. اهالی روستا هم دستمال، گردو، نان محلی و... به عنوان هدیه پیشکش می کنند.
این کارشناس ثبت افزود: گاو را به قنات «عیدآباد» یا «عید آوا» که در روستا قرار دارد، می برند و به او آب می دهند. سپس گاو را از روستا خارج می کنند و مردم هم پشت آن حرکت می کنند و به سمت تپه ای می روند که زیارتگاهی به نام «پیر حسن» آنجا قرار دارد. گاو را هفت دور طواف می دهند و پیشکش هایی را که جمع شده است، بین بچه ها پخش می کنند.
فلسفی میاب افزود: سپس گاو را از میان کوه و تپه ها گذر می دهند و به سمت قربانگاه می برند. قربانگاه بالای تپه ای است که در فاصله ۵۰ تا ۶۰ متری محلی به نام نشان گاه قرار دارد. بین این دو مکان، جوی آبی درست می کنند و با دعا و نیایش گاو را رو به قبله ذبح می کنند. باوری که در این مراسم بسیار به آن معتقد هستند این است که خون قربانی باید از جوی و از طرف قربانگاه به سمت نشان گاه برسد. در گذشته بر این باور بودند که اگر خون قربانی به نشان گاه نرسد باید هفته بعد باردیگر مراسم صورت گیرد.
او سپس اظهار داشت: گوشت گاو قربانی را در همان محل قطعه قطعه می کنند تا حمل آن به روستا آسان تر باشد، چون تعداد خانواده های روستا زیاد است، چند گوساله دیگر هم جلو مسجد روستا قربانی می کنند و با گوشت قربانی اصلی بین تعداد خانوارها تقسیم می کنند.
بگفته او، رسم است که برای شام آن شب حتما با گوشت قربانی کوفته تبریزی درست کنند تا در آن شب، اغنیا و فقرا شام یکسانی داشته باشند.
مسؤول ثبت میراث ناملموس استان آذربایحان شرقی با اشاره به اینکه این مراسم یک رسم کهن در اسفنجان است و اهالی روستا خیلی به آن باور دارند، اظهار داشت: حتی افرادی که از روستا مهاجرت کرده اند، برای انجام این مراسم حتما می آیند و اگر نتوانند بیاند اقوام و خویشاوندشان برایشان کوفته ای که از گوشت گاو قربانی تهیه شده است، نگه می دارند.
او درباره ی منشأ و ریشه این رسم، اظهار داشت: در زمان های بسیار دور، باد شدیدی در سی وششمین روز بهار که درختان به شکوفه نشسته بودند، در این روستا می وزد و تمام شکوفه ها را از بین می برد. پیرزنی از اهالی روستا در خواب می بیند که این باد از نشان گاه می آید و باید برای آن قربانی آماده کنند تا باد به محصولات کشاورزی آنها لطمه نزند. از آن زمان که دقیق معین نیست چه وقت بوده، که البته برخی آنرا به دوران میترایی نسبت می دهند، این مراسم اجرا می شود.
فلسفی میاب اظهار داشت: این آیین هنوز هم مثل قبل در روستای اسفنجان برگزار می گردد و میراث فرهنگی استان هم چند سالی است در برگزاری آن دخیل است و جشنواره ای در کنار آن راه اندازی.
منبع: newsfun.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب