نورافشانی فرهنگ اصیل كردها، در آسمان جهانی فرهنگ و هنر
مجله سرگرمی: فرهنگ در هر جامعه ای به مثابه شناسنامه آن جامعه و این شناسنامه، هویت یك فرهنگ را از لحاظ قدمت و اصالت، هویدا می سازد و در واقع به منزله شناختنامه و مرجع عمل می كند و با عنایت به همین محور، می توان پویایی یك فرهنگ را واكاوی كرد بنا بر این هر فرهنگی كه از قدمتی تاریخی بهره مند باشد؛ میراث دار تمدن، اندیشه و باورهایی است كه گذر زمان موجودیت و پایداری آنرا در راه واقعی خود به منصه ظهور رسانده است.
به گزارش مجله سرگرمی به نقل از ایسنا، چنین فرهنگ هایی به جهت یكپارچگی كه به صورت درون زا در خود دارند از اصالت و پایداری مستقل و بدون وابستگی، برخوردار می باشند. یكی از این فرهنگ های غنی و مستقل كه دارای اصالت و تاریخی چند هزار ساله است فرهنگ مردمان كرد است؛ فرهنگ كردها از غنایی نشات می گیرد كه تنها بخشی از این فرهنگ، سرشار از مجموعه آیتم ها و برنامه های هنری منحصر به فرد بوده كه گذشت زمان عیار آنرا بالا برده است.
فرهنگ ریشه ای كردها ستاره ای درخشان و روشن است كه در آسمان جهانی فرهنگ و هنر نور افشانی می كند؛ این فرهنگ ناب علاوه بر زبان شاخص، پوشش زنده و پویای مردمانش كه نشان از قدمت تاریخی كردهاست؛ با داشتن هنرهایی چون موسیقی، رقص كردی، دف نوازی، صنایع دستی و..... اینك در جهان فرهنگ، هنرنمایی می كند. كردها همواره در طول تاریخ، مردمانی غیور، دلیر، شجاع، میهمان نواز و خونگرم بوده اند و این خاصیت های ذاتی، اعتبار و كارایی فرهنگ متمدن آنان را فزونی بخشیده است.
واكاوی پیرامون اصالت یك فرهنگ متمدن
هرگاه انسان بخواهد فرهنگ و ادب یك ملت و صاحبان آن فرهنگ را خوب بشناسد باید به موارد زیر اهمیت دهد: مطالعه آثار كلاسیك دینی و مذهبی آن فرهنگ، مطالعه داستان و قصه های فولكلور آن فرهنگ، مطالعه آثار تحقیقی و پژوهشی كه درباب فرهنگ و ادب آن ملت نوشته شده است و تنها در این صورت است كه تاریخ یك فرهنگ برای آن جامعه هویدا می گردد.
روشن است كه پیشرفت و توسعه فرهنگی، یكی از شاخص های بارز و اصلی در خودباوری هر جامعه ای است. توسعه فرهنگی در چارچوب اهمیت دادن به ارزش های بومی، محلی و ملی، باید بتواند از راه معرفی فرهنگ اصیل، به مطالبات و نیازهای فردی جامعه خود پاسخ دهد.
یكی از اصلی ترین راهكارها در راه توسعه گفتمان فرهنگی، نگاه ویژه و بررسی و تحقیق میدانی یك فرهنگ اصیل در سطح یك جامعه، بعنوان الگوی پایدار توسعه فرهنگی آن جامعه است.
شناختنامه فرهنگ كردها
یكی از فرهنگ هایی كه در ایران خاص و نمونه، یكه تازی و آقایی می كند فرهنگ مردمان كرد است كه هیچ ایرانی ای نیست كه دوستدار این فرهنگ اصیل نباشد تا آنجاییكه ایرانی ها، كردستان را سرزمین فرهنگ و هنر می دانند. كردها، میراث دار و وارث فرهنگی درخشان و ریشه ای هستند كه عموم پژوهشگران فرهنگی كشور می توانند با مطالعه ی كتاب های حوزه تاریخ و فرهنگ كردستان، به نقش برجسته این فرهنگ ویژه در خاص بودن، تاریخ و تمدن اصیل ایران پی ببرند.
بدون شك فرهنگ متمدن كردها، یكی از قطب های اصلی فرهنگ ایران است؛ برای اینكه اگر آیتم های فرهنگی آن آنالیز شود از دست تمام پژوهشگران فرهنگی نمره قبولی خواهد گرفت. هر چند لازم است بدانیم كردها در طول تاریخ چند هزار ساله خود، نشان داده اند كه نگهبان شایسته سنت های اصیل و دوستدار ایران و فرهنگ ایرانی اند.
فرهنگ كردها با قدمت درخشانی كه در خود دارد سینه به سینه و نسل به نسل با وجود عواملی چون جنگ و تغییر حكومت ها در ایران، به آیندگان منتقل شده و هیچگاه خرده فرهنگ های بیرونی و غربی نتوانسته است موجودیت و حیات آنرا تهدید كند و علاوه بر تاثیرناپذیری از هیچ قومی، توانسته است بر خیلی از فرهنگ های دیگر در ایران، اثر بگذارد.
آنچه كه سبب شده فرهنگ كردها، در ایران متمایز باشد خاصیت هایی درون زا است كه در وجود این فرهنگ اصیل نهادینه شده و به صورت اختصار به مهم ترین این موارد اشاره میگردد.
زبان
زبان كردی یكی از زبان های زنده و پویا در جهان است كه از جایگاه ویژه ای از منظر زبان شناسان برخوردار می باشد و دارای گویش های مختلف است.
شعر
شالوده بخش زایشی هر زبانی تخیلات، آرمان ها، عواطف و احساساتی است كه در بخش ادبیات آن زبان مورد بحث قرار می گیرد و یكی از عمده ترین اصول ادبیات ملت ها، این است كه نو گرا باشد و در هر عصری با نگاهی تازه به سمت آینده در حركت باشد.
شعر كُردی دارای سابقه و قدمت و اعتبار ارزشمندی است و هیچگاه از احساس، عاطفه، روح و معنویت، عرفان و زیبایی دور نبوده است؛ برای نمونه و به صورت خاص و ویژه، شاعران معاصر ادبیات كردی در شعرهایشان با درون مایه های انسانی و عاشقانه، همواره به بیان احساسات بشری و برابرطلبی جامعه اهتمام ورزیده و ضمن بیان مطالبات مردم كُرد كه حق گویی و برابری و عشق و نفی خشونت بوده، دفاع از مظلومان جهان و مقابله با زورگویان را هم مورد توجه جدی قرار داده اند در تاریخ ادبیات كردی شاعران زیادی وجود دارند كه هر كدام سبك خاصی را در این عرصه از خود به جا گذاشته اند و آثارشان گویای این ادعاست؛ اما شاعرانی مانند «وفایی»، «مه حوی »، «نالی» «شیركو بیكس»« هه ژار»، «هیمن» و... از آن دسته شاعرانی هستند كه هیچگاه به بوته فراموشی سپرده نخواهند شد و در تاریخ ادبیات كردی به نیكی از آنها یاد میگردد.
لباس و پوشش
یكی از گنج های جذاب، كه فرهنگ كردستان را مانند گل های لاله و داوودی، رنگین و زیبا نشان داده است پوشش مردمان كرد و لباس كردی است، از روی پوشش مردمان كرد، می توان فرهنگ و ریشه تاریخی آنان را باور كرد؛ كردها با لباسشان، معرف فرهنگ قدمت دار خود در نزد جهانیان هستند.
بدون شك؛ لباس كردی، شناسنامه فرهنگ كردها است و دارای خاصیت هایی مانند تطابق با موازین شرعی و اسلامی، آراستگی و زیبایی ظاهری، ریشه دار بودن، تناسب و همگونی با دیگر هنرهای فرهنگ كردها و تنوع در رنگ و طراحی است. لازم به ذكر است كه تكامل لباس كردی كاملاً مناسب با وضعیت اقلیمی مناطق كردنشین بوده و نوع نگرش آمیخته با احترام مردم به پوشش خود، موجب حفظ و ماندگاری آن شده است.
موسیقی
موسیقی كردی در بین مردم كردستان، دارای یك پیوند ناگسستنی با زندگی روزمره آنان است. بخشی از موسیقی فولكلور كردی مربوط به داستان ها میگردد و ترانه ها، به دو بخش قهرمانی و دلدادگی قابل تقسیم هستند.
در ترانه های قهرمانی، به دلاوری ها و مبارزه طلبی های یك قهرمان پرداخته میگردد و در ترانه های دلدادگی، جنبه های رمانتیك و عاشقانه بین دو شخص بیان میگردد. این شیوایی در ترانه ها سبب جذابیت موسیقی كردی شده است به گونه ای كه كسانی كه كرد زبان نیستند به پویایی و دلنشین بودن ترانه های كردی اعتراف كرده اند.
رقص كردی ( هه لپركی)
هه لپركی جلوه ای از فرهنگ ناب كردستان است. در بین ده ها خصلت فرهنگی كردستان، یكی از جلوه های ناب در فرهنگ كردها، رقص كردی (هه لپه ركی) است كه اگر همراه با موسیقی مخصوص آن به نمایش درآید، نه تنها ایرانی ها بلكه همه جهانیان را به تعظیم در مقابل این هنر یگانه و بی بدیل وا می دارد. رقص كردی یكی از ریشه دارترین و كهن ترین رقص ها است و به سبب شرایط خاص تاریخی، رقص كردی در واقع یك رقص رزمی است؛ كه دارای شكوه و اقتداری خاص بوده و نماد یكپارچگی، وحدت و برادری مردمان غیور كرد در تمامی ادوار بوده است.
در بین مردم كردستان رقص كردی از اهمیت ویژه ای، در بین خانواده ها برخوردار می باشد. به صورتی كه در شادی هایشان از آن بهره می جویند و در تمام مراسمات ازدواج مرسوم و جزیی ریشه ای، از آیین روز عروسی است.
جاذبه های گردشگری
وجود جاذبه های گردشكری جذاب، تاریخی و قدمت دار، در شهرهای مناطق كردنشین، از اصالت ریشه ای كردها سخن می گوید؛ كردستان سرزمینی است كه آبیدر آن نماد بلندای هنر كردها، غار كرفتو عظمت قوم كرد، زریوار خروشان نماد صافی و پاكی مردمانش، اورامان شكوه فرهنگ كردستان، آربابا عروس كوهایش، چهل چشمه زلالی و صفای نامش، قلعه های زیویه و قمچقای همگام با تاریخش، قرآن نگل نماد ارادت و اعتقاد مردمانش به دین اسلام و پالنگان معرف زیبایی روستاهایش است. به همین منوال، لزوم معرفی پدیده های تاریخی و طبیعی مردم كردستان، علاوه بر گسترش صنعت توریسم و پویایی اقتصادی منطقه، آیینه تمام نمای فرهنگ كردستان خواهد بود و از منظر اقتصادی، توجه به این مقوله طبیعی و خدادادی، سرمایه گذاری فرهنگی كردستان، بشمار می رود كه با نگاه زیركانه به آن، به سرمایه گذاری اقتصادی منجر میگردد و در بین مدت، در كنار ترویج مطلوب فرهنگ كردها، شكوفا شدن صنعت گردشگری كردستان را به ارمغان خواهد آورد.
هنرمندانی ماندگار
در پیدایش و توسعه هر فرهنگی، افراد و نوابغی وجود داشته اند كه مانند خورشید مظهر و نماد روشنایی آن فرهنگ بوده اند. در فرهنگ كردها باز در طول تاریخ، نوابغ و خدایانی وجود داشته اند كه مانند ستاره در آسمان فرهنگ آنان نورافشانی كرده اند؛ سرزمین كردها، زادگاه علم و حكمت و هنر است؛ جایی است كه در آن پنجره ها رو به تجلی باز است، جایگاه عارفان، شاعران، نویسندگان و اندیشمندانی كه آینه زار تجلی زیبایی بوده اند؛ آنان به فرهنگ كردها شخصیت و اعتبار بخشیده اند و سرزمین كردستان را سرزمین اصالت و فرهنگ كرده اند؛ بی گمان آنان نمادهای تاریخی و فرهنگی كردها هستند كه همواره یاد و نامشان در دل این فرهنگ اصیل تا ابد جاودانه می ماند.
علی حیدرآقایی نویسنده، پژوهشگر فرهنگی
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب